Bezdech u dzieci
Co to jest bezdech?
Jest to ograniczenie przepływu przez drogi oddechowe, które może występować nawet u zdrowych osób np. we śnie i trwa zazwyczaj do 15 sek, nie powoduje innych objawów i nie wymaga interwencji.
U noworodka bezdechem nazywamy zatrzymanie oddechu na 20sek lub krócej jeśli towarzyszą mu dodatkowe objawy, takie jak spadek czynności serca
< 100 uderzeń/min lub spadek saturacji.
Rodzaje bezdechów
Wyróżniamy trzy typy bezdechu:
- obturacyjny (zaporowy) – wynika z niedrożności dróg oddechowych. Jest najczęstszą przyczyną bezdechu u dzieci. Głównym powodem jego występowania jest zapadanie się gardła oraz przerost migdałków. Bezdech obturacyjny obawia się chrapaniem, sennością w ciągu dnia i zasypianiem w nienaturalnych pozycjach;
- centralny – wynika z braku stymulacji ze strony ośrodka oddechowego. Występuje głównie u wcześniaków, co wynika z niedojrzałości zarówno układu nerwowego, jak i oddechowego;
- mieszany – jest to połączenie powyższych typów. Zwykle zaczyna się od bezdechu obturacyjnego, a potem następuje zaburzenie funkcji ośrodka oddechowego na skutek niedotlenienia. Pojawia się najczęściej w okresach przebudzeń lub zasypiania.
Przyczynami bezdechów mogą być również:
- infekcje
- zaburzenia centralnego systemu nerwowego (np. krwawienie wewnątrz-czaszkowe, drgawki, niedotlenienie, wady wrodzone);
- zaburzenia układu oddechowego (np. zapalenie płuc, niedrożność, niedodma, hipoksja, uszkodzenie nerwu błędnego);
- nieprawidłowości w układzie pokarmowym;
- zaburzenia metaboliczne;
- stosowane leki.
Objawy bezdechu
Do objawów bezdechu należą:
-
chrapanie nawykowe,
-
moczenie,
-
sypianie z nadmiernie odgiętą głową,
-
sinica.
Dziecko, które ma bezdechy może w ciągu dnia odczuwać ból głowy, być senne, mieć problemy z koncentracją i trudności w nauce. Podczas badania przez lekarza można zauważyć zmiany wagi (nadwaga lub niedowaga), nadciśnienie tętnicze i przerost migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego. Dodatkowo pacjent może mieć cofnięta żuchwę lub adenoidalną twarz, wynikającą z długotrwałego oddychania z powiększonym migdałkiem i charakteryzująca się między innymi otwartą buzią.
Diagnostyka bezdechu
Podejrzewając bezdech lub zaburzenia oddychania u dziecka, należy poddać je obserwacji domowej, a czasem szpitalnej. Wszystkie wcześniaki są monitorowane pod względem częstości oddechów i rytmu serca, utlenienia (pulsoksymetria), a także mają wykonane badania krwi i USG głowy.
U starszych dzieci lekarz zapyta rodziców o występowanie objawów sugerujących bezdech, a także zbada małego pacjenta i podejmie decyzję o skierowaniu na konsultację laryngologiczną, do poradni zaburzeń oddychania podczas snu lub na badanie polisomnograficzne. Polega ono na monitorowaniu parametrów fizjologicznych podczas snu. W jego trakcie bada się przepływ powietrza przez jamę ustną i nos, ruchomość klatki piersiowej oraz ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla. Przy braku dostępu do takiego badania rodzic może nagrać sen dziecka za pomocą kamery lub zbadać poziom saturacji ambulatoryjnie podczas snu w ciągu dnia.
Bezdech- pierwsza pomoc
KROK 1: POBUDŹ DZIECKO DOTYKIEM
- Weź dziecko na ręce.
- Stymuluj dziecko dotykiem.
- Jeśli to konieczne, działaj dalej.
KROK 2: DMUCHAJ W BUZIĘ DZIECKA
- Mocno dmuchnij w buzię dziecka (do 5 razy).
- Obserwuj reakcję dziecka.
- Jeśli to konieczne, działaj dalej.
KROK 3: ZMIEŃ POZYCJĘ DZIECKA
- Ułóż dziecko stabilnie na przedramionach.
- Pochyl dziecko bezpiecznie głową w dół.
- Jeśli to konieczne, działaj dalej.
KROK 4: WYKONAJ ODDECHY RATOWNICZE
- Jeśli dziecko nadal nie oddycha, ułóż je na plecach.
- Obejmij usta i nos dziecka swoimi ustami i wykonaj do 5 oddechów.
- Jeśli dziecko nadal nie oddycha, przejdź do resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO).
Zareaguj, jeśli zauważysz, że Twoje dziecko ma problem z oddechem, jest zaniepokojone i zaczyna sinieć. Wyklucz prawdopodobieństwo zadławienia, zachowaj spokój i zacznij działać!