Zabawy rozwijające mowę

Zabawy rozwijające mowę.

 

Gimnastyka ciała to fundament zdrowia. A co jest fundamentem pięknej i wyraźnej mowy? Gimnastyka narządów mowy. Czyli czego? Buzi, języka warg, policzków, żuchwy, podniebienia miękkiego… Usprawnianie ich przyczyni się do wzmocnienia sprawności mięśni, a także do poprawnego wypowiadania kolejnych głosek, sylab, wyrazów, zdań.

Rozwój mowy dziecka jest uzależniony od jego ogólnego rozwoju intelektualnego i fizycznego. Ważne jest zatem, czy dziecko słyszy, czy w odpowiednim czasie nabyło umiejętność siedzenia, chodzenia, chwytania przedmiotów. Jeśli myślicie, że do kilkumiesięcznego dziecka nie warto mówić, bo ono i tak tego nie zrozumie, to już mamy podstawowy błąd. Do dziecka należy mówić, mówić, mówić nie tylko podczas zajęć dydaktycznych ale i pielęgnacyjnych. Praca z najmłodszymi dziećmi do 24 miesiąca życia polega głównie na usprawnianiu ogólnym dziecka. Pobudzamy jego zmysły: wzrok, słuch, smak, dotyk, powonienie. Wykorzystajmy wszelkie formy zabawy w celu wywołania ożywienia emocjonalnego, przejawiającego się między innymi w wokalizacji. Na bazie ogólnej aktywności motywujmy do spontanicznej mowy.

 

 Proponowane zabawy dla dzieci w wieku 1 – 4 miesiąca życia.

• Wspólnie śpiewamy, mruczymy.
• Słuchamy spokojnej muzyki.
• Bawimy się dźwięczącymi i piszczącymi zabawkami.
• Wykonujemy przewroty na bok, brzuszek i plecy przy pomocy kolorowej lub dźwięczącej zabawki.
• Prowadzimy zabawy na kolanach dorosłego (pobudzamy do opierania się na nóżkach)
• Prowokujemy do chwytania dużych kolorowych zabawek zawieszonych nad łóżkiem lub rozrzuconych w kojcu.
• Podajemy do każdej ręki po zabawce.
• Zachęcamy do śledzenia zabawek przez dziecko siedzące na kolanach dorosłego (przesuwanie po stole zabawek np. kolorowego klocka, pacynki, misia …)
• Pobudzamy do gaworzenia poprzez gaworzenie do dziecka.
• Prowadzimy zabawy wywołujące śmiech.

 

Proponowane zabawy dla dzieci w wieku 6 – 9 miesiąca życia.

• Zachęcamy do pełzania, raczkowania przez odsuwanie kolorowej zabawki wyraźnie nazwanej; pobudzamy do siadania poprzez podawanie palców.
• Zabawy poruszającymi się po stole zabawkami, toczenie piłki.
• Zabawy bębenkiem, bąkiem, cymbałkami, dzwoneczkami.
• Podawanie zabawek o dwóch różnych kształtach, przekładanie przedmiotu z jednej ręki do drugiej.
• Zabawy w chowanego przy pomocy pieluszki, czy ulubionego kocyka, ręcznika, zabawy w,, Kosi, kosi łapki”, ,,Idzie rak nieborak”, ,,Gotowała myszka jajko”.
• Wydawanie poleceń – daj mi; …pamiętajmy – polecenie łączymy z gestem wyciągniętej ręki.
• Rzucanie piłki łączymy ze słowem ,,baach’’ – przy każdym rzucie słowo wypowiadamy sami – aż do momentu, gdy dziecko powie spontanicznie.
• Zabawy lalką, misiem – powtarzamy kilkakrotnie nazwę danej zabawki.

 

Zabawy dla dzieci w wieku 9 – 12 miesiąca życia.

• Pobudzanie do stania, chodzenia, prowadzenie za obie ręce potem za jedną.
• Zachęcanie do wkładania i wysypywania przedmiotów do wiaderka, koszyczka.
• Rzucanie i popychanie piłki.
• Podejmowanie prób dopasowywania części.
• Kołysanie trzymanego na kolanach dziecka w rytm muzyki, klaskanie rękoma, zabawy przedmiotami grającymi.
• Zachęcanie do posługiwania się pojawiającymi się pierwszymi słowami (baba, lala, tata, mama…) łączymy z pokazem – wykorzystujemy książeczki – zawsze wyraźnie podajemy nazwę.
• Pokazujemy i zachęcamy do wskazywania i nazywania części ciała na lalce i na dziecku.
• Wydajemy krótkie polecenia poparte gestem (daj, pokaż, przynieś, połóż).
• Naśladujemy głosy zwierząt. Dobrze jest mieć nagrania. W sklepach typu empik można spotkać mnóstwo nagrań na kasetach, płytach CD

 

Zabawy dla dzieci w wieku 12- 24 miesiąc życia •

Budowanie z klocków wieży, następnie tworzenie z nich pociągu.

• Bazgranie po papierze.
• Wkładanie i wyjmowanie przedmiotów z woreczka.
• Zachęcanie do ciągnięcia zabawek za sznurek.
• Samodzielne picie z kubka.
• Kopanie piłki.
• Wchodzenie i schodzenie ze schodów.
• Zachęcanie do naśladowania czynności – zamiatanie, ścieranie kurzu.
• Sprzątanie zabawek.
• Podejmowanie prób samodzielnego rozbierania i ubierania się (każdą część ubrania nazywamy).
• Zachęcanie do przynoszenia drobnych przedmiotów.
• Zabawy bębenkiem (bum- bum).
• Naśladowanie głosów zwierząt.
• Próby łączenia dwóch słów np. mama daj.
• Nazywanie części ciała.
• Dawanie trudniejszych poleceń – połóż psa na stole, na podłodze, daj mamie.
• Zachęcanie do śpiewania i mówienia przez kołysanie i śpiewanie lalce, misiowi, zabawy autem, ptaszkiem…
• Zabawy na kolanach – Jedzie, jedzie pan; Kosi, kosi łapki; Idzie rak nieborak; Gotowała myszka jajko.

 

PODSUMUJMY

Rodzicu co możesz zrobić dla swojego dwulatka:

• Często stosuj wyrazy dźwiękonaśladowcze np. hau, hau: tik-tak: kle, kle, muuu: miau: prr…
• Wskazuj na przedmioty i wyraźnie wypowiadaj ich nazwy.
• Zachęcaj do wypowiadania samogłosek, później grup spółgłoskowych, np. AOE, UAE itd.
• Mów do dziecka wolno i wyraźnie, stosując bogatą mimikę twarzy i znaczące gesty, np. mówiąc ,,daj”, wyciągnij rękę do pociechy, aby zrozumiało sens słowa.
• Czytaj bajki z ilustracjami. Nazywaj obrazki zawarte w książkach i baw się z dzieckiem, korzystając z nich, np. „To jest miś” (wskaż na misia), następnie: ,,Nie ma misia” (zakryj misia).

 

 

Źródło:

1. Hołyńska Rodzina i dom – „Zabawy rozwijające mowę dziecka”.